żniejsze katolickie rodziny. Tym sposobem ok. r. 12 06 stanął tam pierwszy klasztor domiuikanek, w którym pobożne służebnice pańskie, przyjąwszy ubiór biały, z czarnym welonem i płaszczykiem brunatnym, zajmowały się wychowaniem dziewcząt, modlitwą i pracą ręczną. Opieka książąt i panów katolickich pomnożyła wkrótce ich liczbę, tak, że Francja i Hiszpanja miały niezadługo 12 takich klasztorów. Gdy potćm św. Dominik przybył do Rzymu i pozyskawszy potwierdzenie zakonu męzkiego, począł dla niego budować klasztor św. Sykstusa, otrzymał zlecenie od Pap. Honorjusza III, aby urządził także i żeńskie zakony, których naówczas wiele było w Rzymie i różnych trzymały się ustaw. Lubo z trudnością, przywiódł jednak św. Dominik życzenie Papieża do skutku i w klasztorze św. Sykstusa pomieścił zaraz 105 sióstr zakonnych; braciom zaś swojej reguły inne oddał miejsce. Tak powstały dominikanki, zatwierdzone przez Stolicę Apost., czego dawniejsza fundacja we Francji jeszcze nie miała i dla tego i tamte klasztory przyjęły surową regułę i habit rzymskim dominikankom przepisany, to jest suknię białą, z czarnym welonem i takimże płaszczykiem. Żeński ten zakon nosi także nazwę drugiej reguły św. Dominika, pozostawiając tytuł pierwszej reguły zakonowi męzkiemu. W Polsce dominikanki blisko w lat 80 po dominikanach zaprowadzone zostały. Początek ich nie jest przecież dokładnie wiadomy: podania historyczne odnoszą go do r. 1290 lub 1 300. Pierwszy klasztor miały w Raciborzu na Szląsku: tam żyła i umarła świątobliwa Eufemja Domicella, córka Leszka, księcia raciborskiego, prawdopodobnie fundatora, lub przynajmniej benefaktora konwentu. W biegu czasu liczba klasztorów tego zakonu doszła u nas do czternastu. Następujące miejsca posiadały fundacje domiuikanek: Bełz, kosztem Zofji Chodkiewiczówny, kasztelanki wileńskiej, ok. r. 164 7, w skutek wojen i napadów nieprzyjacielskich kl. ten zburzony r. 16 53, dopiero ok. r. 1743 odbudowany został i wkrótce potem, bo r. 1 7 82 zniesiony. Kamieniec Podolski, staraniem Elżbiety Cieplowskiej, tercjarki dominikańskiej, kupiona kamienica, którą przy pomocy pobożnych osób podniesiono na klasztor r. 1615; król Zygmunt III nadał mu stały fundusz, pomnożony posagiem Zofji Wiktorji Potockiej, córki Stefana, wojew. bracław., lecz w r. 1 6 72 Turcy zakonnice rozpędzili, które jednak po ich ustąpieniu zebrały się znowu i przy odbudowanym naówczas kościele mieszkały do niedawno nastąpionej kassaty. Kraków, Anna z Branickich Lubomirska, kasztelanowa wojnicka, r. 1634 nabyła pałac Tarnowskich na Gródku i przerobiła na klasztor, do którego tercjarki dominikańskie, żyjące dotąd spólnie w dwóch domach, przeniesione zostały i przyjęły sposób życia ściśle zakonnego. Lwów, tu obok dominikanów mieszkały tercjarki już w XIII w., którym kaplicę i klasztorek zbudowała siostra zakonna Magdalena ormjanka r. 1393; mieszkały w nim do r. 1 740, w tym bowiem czasie otrzymawszy fundację Konstancji Mądrowiczówny, zostały pod jej przewodnictwem zakonnicami; po spaleniu, dał im dogodniejsze miejsce proboszcz Mikołaj Sokolnicki r. 1627; zniesione r. 1 782. Nowogródek, kl. fundował Michał Dąbrowski, kawaler maltański, r. 1654, lub według innych, Helena z Brzuchowskich Protasiewiczowa, żona notarjusza ziemskiego nowogrodzkiego r. 1678 ; prawdopodobnie jest to tylko pomnożenie, albo wznowienie pierwotnej Dąbrowskiego fundacji. Piotrków, początkowe dzieje kl. tego niewiadome dokładnie, gdyż doku-
