Strona:PL Nowodworski-Encyklopedia koscielna T.2 566.jpeg

549

Bracia miłosierdzia.

 Bracia miłosierdzia (Fratres misericordiae Beati Johannis de Deo). Pomiędzy różnemi szpitalnemi zakonami, zakon braci miłosierdzia jedno z pierwszych miejsc zajmuje. Założył go św. Jan Boży (ob). Gdy bowiem święty ten, po wielu błędach życia, pomyślał o poprawie, postanowił służyć Bogu w ubogich i chorych. Chodził więc po ulicach miasta Granady w Hiszpanji, obwołując: „Bracia moi, czyńcie dobrze dla miłości Boga!“ a zebrane jałmużny obracał na wsparcie ubogich i chorych. R. 1540 wynajął nareszcie dom w Granadzie i urządził go na pielęgnowanie chorych; dom ten był początkiem wielkiego szpitala w Granadzie i zakonu, noszącego dotąd nazwisko założyciela. Biskup Granady obejrzał nowy zakład i zaczął go popierać, ale jeszcze ani on, ani św. Jan Boży nie myśleli o nowym zakonie: chcieli tylko, co najwięcej, utworzyć stowarzyszenie z ludzi świeckich, którzyby się podjęli doglądania chorych w szpitalach, a od innych świeckich właściwą odzieżą się odróżniali. Pierwszymi uczniami i towarzyszami św. Jana Bożego byli: Antoni Martin i Piotr Velasco. Tym i późniejszym ich towarzyszom, Jan za życia swego nie naznaczył żadnej reguły; szli za jego przykładem i za jego przepisami co do pielęgnowania chorych. Po jego śmierci, zaszłéj w 1550 r., słuchali brata Antoniego Martina, nazywając go swoim majorem (przełożonym). Temu Antoniemu, po otrzymaniu bogatych darów Filipa II, udało się założyć szpital w Madrycie, a wkrótce Korduba, Lucena i inne hiszpańskie miasta uzyskały szpitale, urządzone według przepisu św. Jana Bożego. D. 1 Stycz. 1572 Papież Pius V potwierdził nowe towarzystwo i dał mu regułę św. Augustyna, z pełnomocnictwem wybierania przełożonego (majora) i wyświęcania ze swego grona jednego brata, aby o zbawienie ich duszy i chorych miał pieczę. Poddał ich także pod jurysdykcję biskupów djecezjalnych. Przy tej sposobności, brat Sebastjan Arias, który po zatwierdzenie papiezkie jeździł do Rzymu, otrzymawszy bogate wsparcie Jana austrjackiego, założył w Neapolu szpital Najświętszej Panny Zwycięzkiej, a za drugą podróżą do Rzymu, zdołał także sławny szpital w Mediolanie założyć. Towarzystwo pomyślnie się rozwijało i 1586 r. liczyło już 18 szpitali: odbyło zatém w Rzymie pierwszę jeneralną kapitułę, na której ułożono projekt konstytucji zakonu. Papież Paweł V, brewem z d. 7 Stycznia 1611 r., uznał ich za rzeczywistych zakonników, a 15 Kwietnia 1617 potwierdził ich konstytucje. Od 1592 r. zakonnicy hiszpańscy nie stoją w żadnym związku z klasztorami, po za granicami tego królestwa położonemi; zakon zatém ma dwóch jenerałów: jednego dla Hiszpanji i Indji zachodnich, który do dzisiejszego dnia rezyduje w Granadzie, i drugiego dla Francji, Niemiec, Polski i Włoch, rezydującego w Rzymie. W Indjach zachodnich zakon liczy cztery prowincje. Członkowie jego w różnych krajach, różne noszą nazwiska. W Hiszpanji nazywają się braćmi gościnności, we Włoszech fate bene fratelli, lub tylko ben fratelli, zkąd powstało polskie bonifratrzy. We Francji zajęła się nimi królowa Marja de Medicis, dając im pierwszy szpital w Paryżu, na przedmieściu Saint-Germain. W Marcu 1602 r. Henryk IV dał im otwarte listy i pozwolenie przyjmowania w całém jego państwie szpitali, jakie im ofiarowane będą. W skutek tego powierzono im 24 szpitale, nad któremi zwierzchność trzymał jeneralny wikarjusz, w Paryżu rezydujący. Z Francji wychodziły kolonje zakonników także i do Ameryki. Następnie, w pierwszym z tych dwóch krajów bracia miłosierdzia prawie wszyscy padli ofiarą rewolucji, ale dzia-