Stefan Batory wszedł po zdobyciu Rygi, wystąpiła ku niemu jedyna już tylko pozostała zakonnica, sędziwa ksieni Anna i ująwszy rękę zwycięzkiego króla, na podobieństwo starca Symeona wyraziła swoją radość, że nareszcie król katolicki tu przyszedł i że teraz już ją czeka tylko śmierć w pokoju, przy czém odkryła mu ukryte starannie skarby kościelne. Klasztor ten oddal król jezuitom. W czasie najazdów szwedzkich, wiele zakonnic poniosło śmierć za wiarę i czystość, zwłaszcza w Wilnie, Kownie i Nieświeżu, dla tego benedyktynki litewskie mają przywilej noszenia przyszytego krzyża z karmazynowego aksamitu na wierzchu welonu, jako pamiątki męczeństwa swych sióstr. Cf. Ks. Płockiego Wojciecha, Błogosławieństwo zakonu św. Benedykta, opata, wywodami jasnemi wsławione, Kraków 1623. Ks. Węgrzynkowicza Jana, Posag, t. j. zbiór rzeczy kosztowniejszych i osób świątobliwych zakonu św. Benedykta, Jarosław 1623. Ks. Szczygielskiego Stanisława, Aquila polono-benedictina, Kraków 1663. Calendarium benedictinum, tamże 1663. Series et notitia trocens. abb. ord. S. Bened., tamże 1668. Tinecia seu historia monasterii tinecensis ord. S. Bened. 1668. Gacki, Kościół świętokrzyski, w Pamiętn. relig. moraln. 1862 r. Gawarecki, Wiadomość historyczna o benedyktynach zgrom, płocko-pułtusk. w Pamiętn. relig. moral, 1844 r. Gacki, Benedykt. klasztor w Sieciechowie, Radom 1872 r. Regułę św. Benedykta tłumaczył na język polski Sebastjan Klonowicz, Kraków 1597 r. Szczygielski treść tej reguły w skróceniu łacińskiem wydał pod tyt. Catechismus monasticus, Kraków 1668 r. Wacław Ziołkowski, benedyktyn tyniecki, upoważniony od kapituły swego zakonu, r. 1791 zebrał konstytucje jego i wydał p. t. Regula s. Benedicti cum declarationibus et constitutionibus, Wilno 1792. N.
Beneficium. I Początek. II Nazwa. III Podział. IV Fundacja. V. Dochody. — I. Ci, którzy służą kościołowi, powinni mieć zaopatrzone środki utrzymania życia, tego naturalna wymaga sprawiedliwość. Tak też Pan postanowił tym, którzy Ewangelję opowiadają, aby z Ewangelji żyli, mówi św Paweł (I Cor. 9, 14). Godzien jest robotnik zapłaty swojej (Lucae 10, 7), powiedział Zbawiciel, gdy rozsyłał uczniów i zalecał im, aby u tych szukali pożywienia i mieszkania, którym Ewangelję opowiadać będą. Na tej też zasadzie opiera się prawo Kościoła, wymagające, aby tak dla zapewnienia niezależności kapłanom, jako też pożytku ich posługi, do obowiązku duchownego przywiązany był fundusz, przeznaczony na utrzymanie kapłana, obowiązek ten pełniącego. W pierwszych chrześcjaństwa wiekach, gdy Kościół szerzył się w państwie Rzymskiém, a ono uznać go nie chciało, nie mógł prawnie nabywać nieruchomości, i poprzestawał na własności ruchomej, z codziennych ofiar wiernych, które łatwiej było ukryć przed prześladowcami. Mamy jednak ślady, że i wtedy już kościół poczynał być w posiadaniu nieruchomości, gdyż edykt Konstantyna W-go i Licynjusza, nakazuje poganom zwrot dóbr zabranych Kościołowi (Cf. Euseb. Histor. l. 10 c. 5 pag. 182, i De vita Constan. l. 2 c. 39 p. 555, edit. Cantabr.) Chrześcjańscy cesarze przyznali kościołowi prawo nabywania i posiadania, owszem, sami go uposażali; a jakkolwiek Juljan Apostata odjął mu tę wolność (Euseb. ibid. c. 6 p. 186), to Marcjan zaraz ją przywrócił (L. 12 Cod. de Sacrosan. Eccles.), a następni cesarze utrzymali (L. 8 Cod. de haered. instit. L. 1, 14, Cod. de Sacrosan. Eccles. Authent. de non alien. aut permut.). Nabywszy praw cywilnych, Kościół
