czył zwoleników, pragnął wszystkich zjednoczyć w pokoju i zgodzie. Prócz dzieł powyższych, Barruel, śledząc pilnie za spółczesnemi wypadkami, wydał: L'Evangile et le clergé français; Sur la soumission des pasteurs dans les revolutions des empires; Prône d'un bon curé pour le serment civique, 1790. To ostatnie pismo powstaje przeciwko przysiędze duchowieństwa na konstytucję cywilną. Napisał nadto: Questions decisives sur les pouvoirs, ou la jurisdiction des nouveaux pasteurs, 1791; Lettres sur le divorce, 1790; Les vrais principes sur le mariage, 1790. Barruel jest także autorem dzieła, wymierzonego przeciwko niedowiarkom swojego czasu, p. t: Helviennes on les Lettres provinciales philosophiques, 1784. Miało ono wielkie powodzenie i wiele bardzo edycji. Ostatnia jest z 1824 r. B. um. w Paryżu, jako kanonik honorowy, 5 Paźd. 1825 r., przeżywszy 80 lat. Dzieło pod tytułem: Collection eeclesiastique ou Recueil complet des ouvrages faits dépuis l'ouverture des états généraux, relativement au clergé 1791—92, noszące na tytule imię księdza Barruela, nie jest jego własném. Autorem właściwym jest ks. Guillon, któremu Barruel pozwolił użyć swojego imienia. W Polsce, która, przyjmując gościnnie wygnanych przez rewolucję kapłanów francuzkich, przyjęła także jej zgubne posiewy, dzieła Barruela zyskały szeroki rozgłos. Znalazł on pokrewnego sobie duchem miłości Kościoła i nienawiści ku wszystkim fałszom, srogim prawdzie katolickiej, zdolnego tłumacza w osobie ks. Karola Surowieckiego, reformata, który wydał jego „Pamiętniki“ p. t. Historja jakobinizmu (Berdyczów, rzeczywiście Warszawa 1812, tomów 4) i Helwienki czyli listy prowincjonalno-filozoficzne (Warszawa 1819, tomów 5). A. B.
Barsumas, archimandryta, przyjaciel Eutychesa (ob.) i zwolennik jego doktryny. Djoskur (ob.), następca Cyrylla na patrjarchacie aleksandryjskim, zamierzył przeprowadzić (od 444) w kościele wschodnim heretycką naukę, potępioną w anatematach Cyrylla, ażeby tym sposobem zapewnić swojej stolicy pierwszeństwo nad patrjarchatami: antjocheńskim i konstantynopolitańskim. Za narzędzie do przeprowadzenia swoich planów użył zakonników syryjskich, konstantynopolitańskich i egipskich, takich mianowicie, którzy nie posiadali żadnego wykształcenia teologicznego. Gwałtowny archimandryta Barsumas stanął na czele tych zakonników w Syrji. Doktryna archimandryty Eutychesa została potępiona na jednym z synodów konstantynopolitańskich r. 448; ale Djoskur stanął po jego stronie (gdyż obu ich przekonania były bardzo do siebie zbliżone) i za wpływem eunucha Chryzofjusza, skłonił cesarza Teodozjusza II do zwołania nowego synodu do Efezu (w Sierpniu r. 449). Prace przygotowawcze i cały przebieg spraw i gwałty, jakich się dopuszczono na tém zebraniu, zwaném rozbojem efezkim (ob. Efez), jasno wykazują, jak stronniczo działano tam na rzecz Eutychesa i jego nauki. Dwa listy cesarskie wystosowane do Djoskura i Barsumasa w d. 14 i 15 Maja 449 r. (Mansi, Concil. t. VI 593, 617), mianowały ostatniego, ze względu na jego cnoty i usiłowania podjęte dla prawdziwej wiary, przedstawicielem zakonnego duchowieństwa całego wschodu na synodzie, z prawem głosu, którego to prawa użył na poparcie dyktryny Eutychesa (Mansi l. c. 861) i na podpisanie dekretu depozycji na Flawjana konstantynopolitańskiego (Mansi VI 927). Djoskur przydył do Efezu otoczony strażą, złożoną z parabolanów (ob.) aleksandryjskich; cesarz mianował od siebie urzędnika, tak zwanego comes s. consistorii, któremu wraz z wojskiem poruczył czuwać nad syno-
