Strona:KsiegaPamiatkowaMiastaPoznania213.jpg

stał personalnie z magistratem. W tej drodze poczyniono wielki krok naprzód w dążeniu do ideału administracyjnego: na jednem terytorium jedna władza. W r. 1923 nabyła gmina majątek Naramowice. W lutym 1924 przejęło miasto kosztem poważnych ofiar tereny forteczne okalające Stare Miasto prawobrzeżne i uzyskało zniesienie ograniczeń fortecznych pasa wewnętrznego na wschodzie. Otworzyło się nareszcie pole naokoło najstarszej części miasta, która dotychczas nie mogła była wyjść poza granice, jakie miała już w średniowieczu. Napróżno dotąd walczy gmina o zupełne zniesienie przepisów fortecznych na szerszej peryferii Poznania. Po przejęciu fortecy uruchomiło miasto olbrzymie prace na prawym brzegu Warty i zniosło lwią część obwałowań i murów fortecznych, otwierając drogę do rozbudowy wschodu miasta, dotychczas z powodu fortyfikacyj niemożliwą, i stwarzając grunty przygotowane pod zabudowę. Już w r. 1919 rozpoczęła gmina roboty około zabezpieczenia miasta przed powodzią. Prace te prowadzono intensywnie od r. 1923 i dokonano ogromnego dzieła: usunięto klęskę powodzi z miasta, która jak Poznań Poznaniem była jego plagą. Ogroblono Cybinę od Śródki i Wartę od łąk dębińskich. Od r. 1923 podjęło miasto walkę z brakiem mieszkań, który z powodu zastoju budowlanego od wojny i dużego napływu ludności po wojnie stał się prawdziwą klęską. Wielkim wysiłkiem finansowym stworzono szereg kolonii mieszkaniowych. Budownictwo polskie objawia szczerą troskę o estetykę rozbudowy. Obszar miasta powiększył się w dwójnasób, wzrosły obowiązki i potrzeby. W większym stopniu niż obszar powiększyła się własność nieruchoma gminy, dzięki szczęśliwej polityce terenowej. Wśród tej własności znajdują się rozległe grunty w najnowszym czasie za pomocą miljonowych inwestycyj pod budowę przygotowane. Parki i ogrody publiczne doznały powiększenia terenowego do podwójnych niemal rozmiarów, a kultura ogrodów podniosła się w widocznym stopniu.
 W dziedzinie rozbudowy zakładów użyteczności publicznej poczyniono z środków gminy prace naprawdę wielkie. Prowadzi się na Dębcu na terenie 10 ha budowę nowej stacji wodociągowej, dotychczas bez pomocy pożyczek. Przygotowano teren około 20 ha na dawniejszych moczarach przyfortecznych pod nowe targowisko i nową rzeźnię kosztem blisko trzech miljonów złotych. Gazownia rozbudowała swoje urządzenia wewnętrzne i fabryki chemiczne oraz nowy zbiornik gazowy, pobudowała dalej nowy obszerny dom administracyjny (190 pokoi) oraz 4 domy mieszkalne dla urzędników i robotników. Targi Poznańskie stworzyły odrębną dzielnicę miasta złożoną z 6 gmachów wystawowych; wartość terenów targowych określa się na okrągło 10 miljonów złotych. Poznańska Kolej Elektryczna, której akcje