Strona:Piesni polskie i ruskie ludu galicyjskiego.djvu/038

zebrane w tak zwanych kantyczkach; niezdawało mi się więc tu je umieszczać.
 Tak rozgatunkowawszy pieśni ludu, powiédzmy jeszcze słów kilka o niektórych gatunkach w szczególności. Naprzód ostrzedzem powinien, że w tym zbiorze zawiéra się wiecéj pieśni ruskich jak polskich; pieśni tyczące się uroczystości i obrzędów są prawie same tylko ruskie. Tu zdaje mi się być rzeczą potrzebną odpowiedzieć na dwa zapytania, któreby mi uczynić można: piérwsze, zkąd pochodzi, że liczba pieśni polskich, wyjąwszy krakowiaki, nierównie jest mniejsza, jak pieśni ruskich; drugie, dla czego je razem pomieszane wydałem, a tak zbiór niniejszy i dla Polaków i dla Rusinów niby mniéj przydatnym uczyniłem.
 Na piérwsze odpowiedź jest bardzo naturalna. Lud polski między wszystkiémi narodami sławiańskiemi najmniéj ma pieśni żeńskich, a o męskich czyli historycznych ledwie zasłyszyć można. Zkąd to pochodzi, — długaby się o tém pieśń śpiéwać dała. Nie można przypuścić, ażeby wewnętrzne usposobienie Polaka było tego zjawienia przyczyną; zewnętrznym go więc okolicznościom przypisać należy. Zapatrzywszy się na położenie i stosunki naszego ludu w przeszłości, łatwo dostrzegamy tych smutnych przyczyn. Powtórzę tu tylko, co w tym względzie Brodziński powiedział:
»Stan ślachecki za nadto się rozszerzył, odróżnił, i pognębił nieszczęśliwego rolnika, ażeby ten nie już swobodę i wiejskie szczęście, ale dziecinną niewinność dochował. Zbytki panów, rozpusta i nieobyczajność próżniaczéj ślachty mniejszéj, przy dworach się wiészającéj, któréj wieśniak był igraszką i ofiarą, musiało zburzyć jego pokój zewnątrz i wewnątrz skazić. Ucisk, propinacya i żydek reszty dokonały.« — Mocny i prawdziwy obraz. Ileż to przyczyn zupełnego zpara-