Strona:PL Stanisław Ignacy Witkiewicz-Nikotyna Alkohol Kokaina Peyotl Morfina Eter.djvu/146

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

stępuje: morfina jest uniwersalnem analgeticum fizycznem i psychicznem.
Fakt, iż w kwadrans po injeckji ustępują prawie że wszelkie, nawet bardzo dotkliwe, cierpienia fizyczne, o tyle dobrze jest znanym, o ile nas tutaj najmniej interesuje, jako należący do domeny rozpraw medycznych.
Analogiczne zjawisko na płaszczyźnie psychicznej posiada za to dla nas wagę pierwszorzędną.
Człowiek, który wyjąwszy igłę z pod skóry po dokonanym zabiegu, obserwuje siebie w oczekiwaniu fenomenów, jakie nastąpią w jego duszy, prawie nigdy nie zdoła pochwycić momentu, w którym czar zaczyna działać. Zupełnie tak, jak ze snem. Dopóki skupiamy uwagę na fakcie zasypiania, pragnąc zbadać jak się to właściwie dzieje — dopóty sen nie przychodzi; — odwróćmy jednak na chwilę tylko myśl naszą — już śpimy!
To samo tutaj. Zupełnie niepostrzeżenie, niewiadomo kiedy i jak, zmienia się całkowicie nasz stosunek do świata, wkładamy na oczy kompletnie odmienne nowe szkła, światopogląd nasz, począwszy od najbliższego otoczenia, aż do najdalszych nam psychicznie cząstek bytu, ulega gruntownej och! jakże zasadniczej przeróbce.
Nie zdołaliśmy uchwycić momentu granicznego dwu stanów, lecz w pewnej chwili (pod warunkiem oczywiście zachowania zdolności samokrytycyzmu i obserwacji w zależności od stopnia ich wyrobienia), konstatujemy fakt niezaprzeczony, że oto już od