Bconc. asil., ses. 23 c. 3). Biskup, przechodzący samowolnie z jednego biskupstwa na drugie, obadwa utraca. Konieczność tylko nagląca, lub widoczny dla Kościoła pożytek, usprawiedliwiają przeniesienie, bo nie powinno być szkodliwej zmiany w administracji biskupstw, albo frymarczenia, dla dostania stolicy więcej uposażonej (Cn. 19, 21, 25, 31, 32, 37, cs. 7, q. 1). Teraz do przeniesienia potrzeba także zezwolenia biskupa (Bened. XIV de Synod, dioec., l. 13 c. 14 n. 13), a jeśli biskup przez wybór zostaje nominowanym, potrzeba postulacji kapituły. Co się tyczy chwili, w której ustaje związek biskupa przeniesionego z jednym kościołem, a zawiązuje się z drugim, trzeba uważać, czy na przeniesienie się biskup pierwej zezwolił lub nie. Jeżeli zezwolił, związek dawny ustaje, a nowy się zaczyna w chwili, gdy Papież na konsystorzu wyrzekł przeniesienie, chociażby wiadomość o tém jeszcze biskupa nie doszła; jeżeli zaś bez wiedzy i zezwolenia swego biskup przeniesiony zostaje, to związek z dawniejszym kościołem nie ustaje dopóty, dopóki wiadomość o przeniesieniu nie dojdzie biskupa i dopóki on się na takowe nie zgodzi, a jeżeli oponuje i zgodzić się nie chce, to od chwili, w której Papież, z powodów naglących, władzą swoją nie uzupełni tego braku zgodzenia się. Oznaczenie tej chwili dla tego jest rzeczą ważną, gdyż od niej zależy możność wielu czynności biskupa przeniesionego, np. we względzie kollacji beneficjów, lub pobierania dochodów z djecezji, którą opuszcza. — IX. Biskupi katoliccy rozmaitych obrządków wschodnich, jak greckiego, syryjskiego, ormiańskiego, maronickiego, melchickiego, bywają na biskupstwa z zakonów powoływani, gdyż świeckie duchowieństwo jest żonate, a tymczasem biskupi żonatymi być nie mogą. W państwie Tureckiem nominują ich właściwi patrjarchowie. W Austrji unitów nominuje cesarz. Jako oznakę swej godności, biskupi wschodni mają pastorał, zwykle drewniany lub z kości słoniowej, podwójnie u góry zakrzywiony, i kończący się dwoma głowami wężowemi, zwróconemi ku sobie. Infuły i pierścienia używają tylko ormiańscy i maroniccy biskupi, inni noszą albo czapkę czarną, albo w kształcie mitry książęcej, wszyscy jednak noszą krzyż na piersiach. Wyróżniającym biskupów wschodnich ubiorem liturgicznym jest paljusz, u greków omophorion zwany; oprócz tego greccy biskupi noszą polystaurion, to jest płaszcz ozdobny wielu krzyżami, i epigonation, strój z boku zwieszony, mający kształt kwadratowej tablicy, zwykle sukienny i wizerunkiem Chrystusa lub krzyżem przyozdobiony, jako symbol zwycięztwa Chrystusa nad śmiercią. — X. Różne wyznania chrześcjańskie niekatolickie na Wschodzie mają także biskupów swoich, jak grecy, kopci, jakobici, nestorjanie, wybieranych z pośród duchowieństwa zakonnego, dla tejże samej przyczyny, co i biskupi katoliccy wschodnich obrządków. W Turcji patrjarcha, wraz ze swoim synodem, nominuje biskupów, a Porta ich zatwierdza. W Grecji również synod ich nominuje i poświęca, a król potwierdza i inwestyturą obdarza. W księstwach Naddunajskich i w Serbji biskupów nominują książęta właściwi. W Austrji wybierają ich biskupi większością głosów. Biskupów melchickich wybiera duchowieństwo djecezjalne, a ormiańskich niekatolickich duchowieństwo i naczelnicy rodzin. Jakobitów, koptów, nestorjanów mianują patrjarchowie. Biskupi wschodni mają w ogóle nad swemi djecezjami władzę zupełną i nieograniczoną, ale w Grecji zależą zupełnie od synodu, wykonywającego władzę zwierzchniczą. Oznaki biskupiej godności wschodni biskupi noszą też same, tak katoliccy jak i nieka-
