kach’: ‘ma bzika’); pień gŭz- (litew. guża, ‘rój owadów', gużēti, ‘roić się’); słowo niemal wyłącznie polskie; załab. gaze, ‘gzi’ (o bydle), gazeiwe, ‘ruchliwy’.
gigle, dawna nazwa gigi z niem. Geige, ‘skrzypce’, w 17. wieku nierzadka.
gil, nazwa ptaszka, czes. hýl (ruskie nazwy odnośne może tylko pożyczka z naszych); pierwotne; nazw ptactwa nie pożyczaliśmy od nikogo.
glnąć z *gib-nąć, p. gubić i giąć; zginąć, i z innemi przyimkami: za-, wy-, po-, prasłowiańskie; rus. ginut’, i z nowo wstawionem b: gibnut’, już w cerk. gybnąti, ‘ginąć’, wedle gybati, gyblją, ‘giną’, (po)-gyběl’ (u nas z małorus. pohybel, na pohybel), ‘zguba’, ‘zginienie’, rus. gi(b)nut’, pogibat’, czes. hynouti, zhynouti.
giża, ‘nogi wołowe lub świnie’, ‘ćwiartka tylna cielęca’, w słownikach 16. wieku, giżka, ‘kiełbasa’, giżnik, ‘kiełbasiarz’ (tamże), gizłaty, ‘nogi’ (narzeczowe, pogardliwie; przyrostek jak w szkurłaty); czes. hyże i hyżdje, ‘biodro’, ‘szynka’; może i giczel (p. giczały) tu należy, zamiast giżel(?), por. łużyckie hwiżdżel, to samo; dalej litew. gūżys i gunżys, ‘kość w kłębie’ (ale i ‘gardziel’, ‘grdyka’), ‘głowa kapusty’; gużius, ‘kurczę się’, gużēti, ‘zbiegać się do kupy’ (w lit. wcale rozgałęziony pień); we związku z guzem (p.).
glan, glon (a i o przed n wymieniają się często), ‘muł’, ‘gnój gęsi albo kurzy’, ‘fusy’, »woda z glonem«; czes. hlen, cerk. glěn, ‘flegma’, od tegoż pnia co i glina.
glanki, ‘ozdoby szmuklerskie’ (?), w 17. wieku, Potocki, Kochowski, »każ spuścić glanki«, »pętlica niżej glanku przyszyta«; z niem. Gelenk (?).
glądać, glądnąć, przeważnie w złożeniach ze wszelakiemi przyimkami: zaglądać, doglądać, wyglądać; nieoględny; pogląd, wzgląd, względny, bezwzględność; w dawnym języku jest i ględzieć (ględzę, jak rus. gladieť, glażu), ‘patrzyć’, a narzeczowe ględzić i o wszelakiem ‘bzdurzeniu’ czy ‘marudzeniu’. W dawnym języku glądać samo jeszcze nieraz, np. w psałterzu: »nie glądał jest na próżności«, albo w biblji: »ani glądaj ich«. Prasłowo; cerk. ględati, rus. gladieť, czes. hleděti. Pokrewne niem. Glanz, bo ‘patrzyć’ i ‘błyszczeć’ niedaleko odbiegły; z tego Glanz nasze pożyczki: glancować, »na glanc«, i glans, glansować, glansowny (już w 17. wieku).
gleba, z łac. gleba, równie niepotrzebna pożyczka jak np. stywa; ale rus. głyba, głyza, podobnego znaczenia, rodzime słowo.
glegotać, jak klekotać, dźwiękonaśladowcze, ‘bulgotać’.
glej, o ‘ziemi gliniastej’, glejowy i gleisty; mówią i glij, glijowaty, p. glina; dalej i glewieć, zgliwiały (o serze); p. oboczne klej, klij.
glejt, ‘list żelazny’, ‘przymierze, rozejm’, niem. Geleite; glejtować, glejtowny (list), glejtownik i glejtnik; niem. leiten, ‘prowadzić’.
gleń, ‘kromka chleba’, glanek i glonek, obok tego i gielnik w narzeczach (zapisane już w 16. w.). Pień gŭl-, dalej nieznany, może w lit. gulti, ‘leżeć’ (prasłowo, powtarza się w grec. itd.) istniejący, ale raczej niem. Knäuel z Kläuel, Kugel z Klugel, Klotz, grec. glytos, ‘okrągłość’.
gleta, glejta, gletować, o ‘tlenku
