Strona:PL-Denis Diderot-Kubuś Fatalista i jego Pan.djvu/279

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

apostołów w formie flaszy: nazywał Zielone Świątki świętem Flaszy. Zostawił mały traktacik o wszelakim rodzaju wróżb, traktat głęboko pomyślany, w którym nad inne przekłada przepowiednie wróżki Bakbuk[1], czyli wróżby zapomocą flaszy. Mimo całej czci jaką dlań żywi, zakłada sprzeciw proboszczowi z Meudon[2], iż zapytywał boskiej Bakbuk zapomocą wstrząśnienia jej krągłego żywota. „Kocham Rabelego, powiadał, ale bardziej niż Rabelego kocham prawdę.“ Nazywa heretykami Engastrimythów[3]; i dowodzi, zapomocą stu nieodpartych racyj, że prawdziwe wróżby Bakbuk, czyli Bukłaka lub Flaszy, dają się słyszeć jeno przez szyjkę. Do rzędu znamienitych wyznawców boskiej Bakbuk liczy wszystkich prawdziwych natchnionych proroków Flaszy w ostatnich wiekach, jak Rabelais, La Fare, Chapelle, Chaulieu, La Fontaine, Molière, Panard, Gallet, Vadé[4]. Platon i Jan Jakób Rousseau, którzy zachwalają dobre wino sami go nie zażywając, są, jego zdaniem, fałszywymi braćmi zakonu Bukłaka. Bukłak miał niegdyś swoje słynne świątynie, jak Pomme de pin, Temple i Guinguette[5], świątynie o których historya pisze oddzielnie. Dalej, kreśli najwspanialszy obraz zapału, ciepła, ognia, w jakie Bakbukczycy czyli Perigordczycy popadali jeszcze za naszych czasów, kiedy, pod koniec biesiady, gdy całe bractwo siedziało przy stole z opartymi łokciami, boska Bakbuk, czyli święty gąsior, objawiał się w pośrodku nich, syczał, odrzucał zdala od siebie czepeczek, i okrywał wyznawców wróżebną pianą. Rękopis ozdobiony jest dwoma wizerunkami, pod którymi można wyczytać: Anakreon

  1. Wróżka Bakbuk, w V księdze Pantagruela Rabelais’go, do której to księgi liczne aluzje zawiera cały następujący ustęp. Pantagruel i jego towarzysze wędrują w księdze tej do „boskiej Flaszy“, aby usłyszeć jej wyrocznię.
  2. Proboszcz z Meudon, czyli Rabelais (1490—1552).
  3. Termin Engastrimythów również zaczerpnięty z dzieła Rabelais’go.
  4. Margrabia de La Fare (1644—1712), przyjaciel Tureniusza, lekki poeta, głośny z przygód miłosnych i wesołego życia. La Chapelle (1626—1686), poeta francuski, nie żywiący wstrętu do butelki; częsty gość w gospodzie de la Croix, w towarzystwie Moliera, Boileau i młodego wówczas Racine’a. Chaulieu (1639—1720), poeta, przyjaciel książąt de Vendôme, naturalnych synów Henryka IV, i towarzysz ich wybryków. La Fontaine (1621—1695), słynny bajkopis, w życiu prywatnem nieuleczalny cygan literacki. Panard (1694—1765), poeta, twórca popularnych piosenek i wodewilów. Gallet, który z paryskiego korzennika stał się słynnym piosenkarzem, umarł, w r. 1757, w Temple, miejscu schronienia dla niewypłacalnych dłużników. Vadé, popularny autor wodewilów w XVIII w.
  5. Pomme de pin, ulubiona gospoda wielkiego poety francuskiego Villon a w XV w.; pozatem człowieka najgorszego życia, włóczęgi i opryszka. Temple, j. w.